Współczynniki wyrównawcze budynku

Współczynniki wyrównawcze (korekcyjne, korygujące, redukcyjne) położenia lokali w bryle budynku stosuje się celu rzetelnego podziału całkowitych kosztów ogrzewania budynku na poszczególne budynki/lokale z wykorzystaniem wskazań podzielników lub ciepłomierzy lokalowych. Mają one zastosowanie w celu wyrównania  różnic zużycia energii na potrzeby ogrzewania, spowodowanych położeniem lokalu w bryle budynku. Lokale znajdujące się na parterze i poddaszu, przy nieogrzewanych pomieszczeniach lub przy ścianach szczytowych charakteryzują się większym zapotrzebowaniem na energię niż lokale znajdujące się w wewnętrznych częściach budynku. Lokale te mają zwiększone straty energii przez przegrody (ściany, stropy) stykające się z otoczeniem zewnętrznym lub pomieszczeniami nieogrzewanymi. Stanowią one również „ciepły bufor” dla lokali wewnętrznych. W skrajnych przypadkach różnica zapotrzebowania na energię w przypadku lokali o podobnym metrażu i budowie może sięgać 50%.

Współczynniki wyrównawcze stosuje się aby wyrównać jednostkowe koszty ogrzewania lokali i wprowadzić solidarność społeczną przy rozliczeniu kosztów ogrzewania budynku. Obowiązek ten wynika z postanowienia art. 45a ustawy Prawo energetyczne które zobowiązuje zarządcę budynku wielolokalowego do wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale z uwzględnieniem współczynników wyrównawczych zużycia ciepła na ogrzewanie, wynikające z położenia lokalu w bryle budynku.

Obecnie najczęściej stosuje się dwie metody wyznaczania współczynników korekcyjnych: metodę uproszczoną oraz obliczeniową. Metoda uproszczona jest dopuszczalna wyłącznie w przypadku budynków o kształcie regularnego prostopadłościanu, w których wszystkie przegrody zewnętrzne posiadają jednolite ociepleni. Metoda ta zwiera wiele uproszczeń i nie odzwierciedla rzeczywistych strat ciepła w poszczególnych lokalach. Z tego względu nie zalecamy stosowania jej do rozliczania kosztów ciepła. Zalecamy stosowanie metody obliczeniowej, bazującej na obliczeniach strat ciepła w poszczególnych lokalach, która z dużą dokładnością uwzględnia położenie lokalu w budynku, budowę i rodzaj przegród zewnętrznych oraz innych czynników mających wpływ na wielkość strat ciepła. 

Metoda obliczeniowa

Metoda bazuje na analizie porównawczej zapotrzebowania na moc cieplną poszczególnych pomieszczeń. Analizuje się jednostkowe straty ciepła poszczególnych lokali i przyporządkowuje się do nich odpowiednie współczynniki wyrównawcze. Dla lokali o najniższych stratach energii współczynnik wynosi 1. Dla lokali o wyższych stratach energii przyporządkowuje się proporcjonalne współczynniki – mniejsze od 1. Przy rzetelnie wykonanych obliczeniach i prawidłowej metodologii obliczeń, można wyznaczyć współczynniki wyrównawcze na bazie których można dokonać sprawiedliwego podziału indywidualnych kosztów ogrzewania. Zalecamy stosowanie tej metody.

Zastosowanie przy wyznaczaniu współczynników wyrównawczych metody uproszczonej lub niepoprawnych metodologii obliczeniowych może prowadzić do znacznych błędów. Skutkuje to błędnym rozliczeniem kosztów ogrzewania wśród poszczególnych użytkowników lokali. Na zarządcach/właścicielach budynków leży obowiązek dokonywania prawidłowych rozliczeń i tym samym stosowania prawidłowych metod ustalania współczynników wyrównawczych.

Na grafice przedstawiliśmy porównanie współczynników wyznaczonych metodą obliczeniową oraz uproszczoną. Kolorem czerwonym zaznaczone są współczynniki które zostały błędnie przyjęte przy zastosowaniu metody uproszczonej. Efektem tych błędów byłoby naliczenie mieszkańcom lokali zewnętrznych, kosztów ogrzewania wyższych nawet o 25%. Dlatego przy wyznaczaniu współczynników wyrównawczych stosujemy wyłącznie dokładne metody obliczeniowe.